We zijn gewend om bijna alles met geld te betalen. Van een kop koffie tot een reparatie in huis: het gaat altijd om euro’s. Toch bestaat er een alternatief dat steeds meer aandacht krijgt: tijd als ruilmiddel. In plaats van geld, gebruik je uren. Dit systeem heet ‘time banking’. In een time bank wisselen mensen hun vaardigheden en diensten uit, zonder dat er een euro aan te pas komt. Eén uur van jouw tijd staat gelijk aan één uur van iemand anders. Zo ontstaat een bijzondere vorm van ruilhandel die niet draait om bezit, maar om betrokkenheid.
Het principe van een time bank is eenvoudig. Je meldt je aan bij een lokale organisatie of een online platform. Daar geef je aan welke vaardigheden je hebt, bijvoorbeeld koken, klussen of administratieve hulp. Tegelijk laat je weten waarvoor je zelf hulp zoekt. Wanneer jij iemand helpt, krijg je uren op je account bijgeschreven. Die uren kun je vervolgens uitgeven door iemand anders in te schakelen. Op die manier ontstaat een circulair systeem waarin tijd de enige valuta is. Dit vormt de kern van de zogenaamde time banking economie.
Een belangrijk kenmerk van de time banking economie is dat ieder uur evenveel waard is. Het maakt niet uit of je een ervaren advocaat bent of iemand die boodschappen doet voor een buur. In dit systeem telt jouw tijd altijd even zwaar mee. Dat voelt eerlijk en haalt het idee van hiërarchie weg. Mensen die in de reguliere economie vaak minder kansen hebben, zoals ouderen of mensen zonder baan, krijgen zo een nieuw gevoel van waarde en erkenning.
Naast praktische hulp levert dit systeem ook sociale winst op. Mensen leren hun buren beter kennen en bouwen een netwerk op. Waar je normaal misschien alleen contact hebt met vrienden of collega’s, brengt een time bank je in aanraking met heel verschillende mensen. Dat vergroot het gevoel van verbondenheid in de wijk. Bovendien kan het eenzaamheid tegengaan. Zeker in tijden waarin veel mensen vooral digitaal contact hebben, geeft een time bank een tastbare reden om elkaar in het echt te ontmoeten.
Lees ook: Tijdmanagement in verschillende culturen
Niet iedereen heeft altijd voldoende geld om hulp in te kopen. Voor hen kan de time banking economie een uitkomst zijn. Een alleenstaande ouder kan bijvoorbeeld uren verdienen door te helpen met huiswerkbegeleiding, en die inzetten voor hulp bij het schilderen van een kamer. Zo ontstaan er mogelijkheden die anders financieel onhaalbaar zouden zijn. Het systeem maakt duidelijk dat iedereen iets te bieden heeft, ongeacht de dikte van de portemonnee.
Natuurlijk zijn er ook kanttekeningen te plaatsen. Niet iedereen heeft evenveel tijd beschikbaar. Mensen met drukke banen of zorgtaken kunnen minder makkelijk deelnemen. Daarnaast kan het soms lastig zijn om vraag en aanbod goed op elkaar af te stemmen. Als er in een buurt veel mensen zijn die tuinieren aanbieden, maar bijna niemand die administratieve hulp kan geven, kan het systeem uit balans raken. Toch laten veel voorbeelden zien dat met goede organisatie en communicatie deze uitdagingen te overwinnen zijn.
Als je dit resultaat opslaat, kun je het later terugvinden in je account.