Het Boterkaarsfestival is een feestdag in het Tibetaanse boeddhisme, waarbij het leven van Boeddha wordt gevierd. In het Tibetaans wordt het festival ook wel Chötrul Düchen of Chonga Choepa genoemd, en het wordt gevierd op de vijftiende dag van de eerste maand waarin volle maan plaatsvindt in de Tibetaanse kalender.
Wanneer is het Boterkaarsfestival?
| Boterkaarsfestival | Dag | Datum | Weeknummer | Dagen te gaan |
|---|---|---|---|---|
| Boterkaarsfestival 2025 | vrijdag | 14 maart 2025 | 11 | 328 dagen |
| Boterkaarsfestival 2026 | woensdag | 4 maart 2026 | 10 | 683 dagen |
| Boterkaarsfestival 2027 | zondag | 21 februari 2027 | 7 | 1037 dagen |
Dit betekent dat het vlak na Losar, het Tibetaanse nieuwjaar, plaatsvindt, dat op de eerste dag van de maand waarin het volle maan is wordt gevierd. Gedurende de vijftien dagen voorafgaand aan het Boterkaarsfestival vonden volgens de legende wonderen van Boeddha plaats, zoals het creëren van een prachtig meer en het groeien van een heilige boom. De vijftiende en dus laatste dag van Boeddha’s natuurwonderen wordt de Day of Miracles genoemd.
Boterkaarsfestival rituelen
Deze Day of Miracles wordt op veel plekken ter wereld gevierd met een Boterkaarsfestival, ofwel Chötrul Düchen. Op deze dag maken Tibetaanse boeddhisten speciale kaarsen gemaakt van een soort boter, in speciale vormen zoals bloemen of spirit animals. Deze worden vaak thuis aangestoken, maar ook op openbare festiviteiten. Sommige steden zijn dan volledig bezaaid met lampjes, die opgesteld zijn in bijzondere vormen. Deze kaarsen worden gezien als een offer aan Boeddha. Naast deze festivals met kaarsen is bidden ook belangrijk tijdens deze feestdag. In landen als Nepal, India, Mongolië en Tibet er zelfs Great Prayer Festivals gehouden op de vijftiende dag van het wonder. De gehele dag staat dan in het teken van bidden, en voor veel boeddhisten gaat dit gepaard met een pelgrimstocht naar de plek waar het festival wordt gehouden.
Naast bidden en het aansteken van kaarsen als offer is samenzijn met familie en vrienden belangrijk tijdens het Boterkaarsfestival. Veel boeddhisten stellen hun huis open voor hun vrienden en familie na afloop van het kaarsenfestival, om samen te eten en te reflecteren op het doel van het leven.
Wat is Chötrul Düchen?
Chötrul Düchen staat letterlijk gezien voor …. In het Nederlands wordt het Boterkaarsfestival genoemd, verwijzend naar de kaarsen van een soort boter die op de feestdag worden aangestoken. De feestdag wordt als een van de vier belangrijkste feestdagen binnen het Tibetaanse boeddhisme gezien, en wordt door boeddhisten wereldwijd gevierd. Hoewel er niet in ieder land Great Prayer Festivals worden georganiseerd, kunnen boeddhisten in voornamelijk het westen het festival wel vieren door de boterkaarsen in eigen huis te plaatsen. Ook online is er anno 2021 een hoop te doen, met verschillende meditatielessen en streams vanuit plekken waar de Prayer Festivals wel worden gehouden.
Andere feestdagen boeddhisme
Het Boterkaarsfestival is een van de vier belangrijkste feestdagen in het Tibetaanse boeddhisme, waarbij het leven van Boeddha wordt gevierd. De andere dagen zijn Saka Dawa, waarbij er wordt stilgestaan bij het leven en de verlichting van Boeddha, Chokor Düchen, waarbij Boeddha’s eerste kennismaking met het wiel van Dharma wordt herdacht, en Lhabab Düchen, waarbij Boeddha’s terugkomst naar de aarde wordt gevierd nadat hij volgens de legende een bezoek bracht aan zijn moeder in de hemel.
