Raksha Bandhan, ook wel bekend als broer- en zussendag, is een hindoeïstische feestdag. Raksha staat ook wel voor ‘beschermende verbinding’ en wordt ook wel ‘Rakhi Purnima’ (volle maan’) of gewoon Rakhi genoemd. Raksha staat voor ‘bescherming’, bandhan voor ‘band.’ Deze dag wordt gevierd op een dag met volle maand in de maand Shravana. De maand Shravana is een maand van de hindoeïstische maankalender, die volgens de westerse kalender vaak in het begin van de maand augustus plaatsvindt.
Raksha Bandhan, ofwel broer- en zussendag, staat in het teken van de viering van de band tussen broers en zussen. Vrouwen en meisjes binnen een familie binden op deze speciale dag een gezegende band, genaamd een ‘rakhi’, om de rechterpols van hun broeders en neefjes. Deze ‘rakhi’ bestaat vaak uit een decoratief lint, gemaakt van zijden of katoen. Alvorens de ‘rakhi’ om de pols van een broer wordt gebonden, is deze eerst gezegend door een tijdje te hebben gelegen op het plaatselijke huisaltaar. Door de ‘rakhi’ om te binden bij een broer, drukt een zus haar liefde en allesomvattende zegen uit voor haar broer. Vervolgens stipt ze een zegeningspunt op zijn voorhoofd (een bekend verschijnsel in het hindoeïsme) en zwaait met een oliekaars voor hem als teken van zegen. De broer in zijn ruil voor de gift van de rakhi en het ontvangen van de zegen, belooft zijn zuster te helpen in het leven. Dit symboliseert hij door het geven van een (klein) cadeautje. Indien de broer niet fysiek aanwezig kan zijn op deze speciale dag, ontvangt hij zijn rakhi via de post.
Zoals eerder vermeld vallen niet alleen biologische broers onder deze speciale dag. Ook neven en nichten mogen in deze traditie tellen als broers. Vrouwen en meisjes mogen op deze dag iedere man die zij waardig achten kiezen om op deze manier te vragen om bescherming en zich te binden. Het uitvoeren van het ritueel, waarbij de zuster de rakhi omknoopt bij de broeder, maakt en voor altijd Rakhi broer en Rakhi zus.
De ‘bescherming’ van de rakhi staat niet alleen voor fysieke bescherming, maar ook tegen ziekte en zonde. De rakhi band staat daarnaast ook voor puurheid. Romantische of erotische gevoelens worden dan ook bij dit ritueel uitgesloten. Daarom wordt dit ritueel ook vaak gebruikt om vriendschap uit te drukken, wanneer er de behoefte is om deze te behouden en niet om te zetten in een liefdesrelatie.
In sommige tradities, zoals in het land Nepal, ontvangen alle gelovigen (zowel mannen als vrouwen) de ‘Rakhi Purnima’ van hun priester, leraar of goeroe. Een soortgelijk bandje dat staat voor een beschermende band. Tijdens de Indiase onafhankelijkheidsbeweging stond de rakhi symbool voor vrede. De bengaalse dichter Rabindranath Tagore organiseerde in het jaar 1905 zelfs een speciale viering, genaamd ‘Raksha Bandhan’. Waarbij hij hindoes en moslims, die op dat moment in conflict waren, opriep om rakhi om elkaar heen te binden om daarmee hun solidariteit en broederschap te vieren.
Als je dit resultaat opslaat, kun je het later terugvinden in je account.