Prinsjesdag is een zeer belangrijke dag voor de politiek in Nederland. Op Prinsjesdag houdt het staatshoofd, nu koning Willem-Alexander, een Troonrede. In de Troonrede wordt het regeringsbeleid voor het komende jaar toegelicht.
De naam Prinsjesdag werd in de 17e en 18e eeuw gebruikt, in die tijd werd de naam gebruikt voor de verjaardagen van de Prinsen van Oranje. Prinsjesdag zoals we die nu kennen vond eerst plaats in 1814, toen nog in mei. Tot 1848 besliste de koning over de inhoud van de Troonrede. Na 1848 bepaalden de ministers de inhoud van de toespraak. De koning hield dus alleen de toespraak.
De Grondwet bepaalt de datum van Prinsjesdag. Aanvankelijk was het de eerste maandag in november, daarna de derde maandag in oktober. In 1848 werd besloten een jaarlijkse begroting in te voeren. De Kamer wilde meer tijd om dit budget vast te stellen en Prinsjesdag werd daarom verplaatst naar september. Maandag was een moeilijke dag, omdat niet iedereen op tijd in Den Haag kon zijn en aangezien zondag vrij is kunnen ze zondag niet reizen. Daarom is gekozen voor dinsdag.
Staatshoofden en koningshuizen spelen een belangrijke rol bij Prinsjesdag vieringen. Over deze rol is lang gesproken. Sinds 1872 is er kritiek op de grote rol van het staatshoofd. Toen der tijd was er ministeriële verantwoordelijkheid en schreven ministers ook de Troonrede. Men vindt dat ministers ook toespraken moeten houden voor de troon. Bovendien denkt men ook dat het niet raadzaam is om met de koning mee te gaan, maar met leden van de regering. De leden van de regering formuleren het regeringsbeleid.
Prinsjesdag vindt elk jaar plaats op de derde dinsdag van September. Dit jaar, 2022, is dat op dinsdag 20 september.