Sacramentsdag 2024

Op de tweede donderdag na Pinksteren óf de zondag hierna vindt Sacramentsdag plaats, een feestdag die in het teken staat van het hoogste sacrament. Sacramentsdag is een hoogfeest, wat het binnen het christendom een van de belangrijkste dagen maakt. Direct onder hoogfeesten komen ‘normale feesten’ in de rang, en daarna komen gedachtenissen. Hoewel deze feestdag van oudsher op de tweede donderdag na Pinksteren plaatsvindt, kiezen veel christelijke kerken er in Nederland voor om het op de zondag hierna te vieren. De reden hierachter is dat er geen grootse vieringen meer plaatsvinden, en de meeste mensen op de donderdag niet vrij zijn. Veel andere landen zoals Brazilië, Oostenrijk en Polen vieren Sacramentsdag wel nog op deze tweede donderdag na Pinksteren, en hier is het zelfs nog een officiële feestdag.

Wanneer is het Sacramentsdag?

Sacramentsdag betekenis en verhaal

Sacramentsdag wordt voluit ook wel eens het hoogfeest van het ‘Heilig Sacrament van het lichaam en bloed van Jezus Christus’ genoemd, en is gelinkt aan het Laatste Avondmaal dat Jezus Christus met zijn twaalf apostelen had. Sacramentsdag wordt daardoor soms ook wel een tweede Witte Donderdag genoemd. Op Sacramentsdag wordt het leven van Jezus gevierd, en wordt er extra aandacht besteed aan zijn lichaam en bloed in de vorm van brood en wijn. De hostie is dus een belangrijk onderdeel van een kerkdienst tijdens Sacramentsdag, die in sommige stromingen van het christendom wordt opgeborgen in een heilige houder.

De hostie en wijn die tijdens een dienst worden uitgedeeld, kent verschillende meningen per stroming binnen het christendom. Zo geloven rooms-katholieke christenen dat de hostie daadwerkelijk het lichaam van Christus is, en de rode wijn daadwerkelijk zijn bloed. Bij protestantse en orthodoxe christenen ligt dit anders: zij zien de hostie en rode wijn eerder als symbool voor het lichaam en bloed van Christus, maar geloven niet dat het daadwerkelijk zo is.

De oorsprong van Sacramentsdag komt van Juliana van Cornillon. Volgens het verhaal zou Jezus Christus voor deze rooms-katholieke heilige vrouw zijn verschenen. Jezus zou haar duidelijk hebben gemaakt dat het vieren van Sacramentsdag en het stilstaan bij zijn leven en bloed van belang was. De bisschop van Luik, de stad waar Juliana woonde, geloofde haar verhaal over de verschijning van Jezus en sindsdien is het een officiële feestdag binnen het christendom.

Sacramentsdag viering en rituelen

Op Sacramentsdag, in Nederland gevierd op de tweede zondag na Pinksteren, vinden er verschillende sacramentsceremonies plaats. Christenen bezoeken dan de kerk, waar de Op Sacramentsdag, in Nederland gevierd op de tweede zondag na Pinksteren, vinden er verschillende sacramentsceremonies plaats. Christenen bezoeken dan de kerk, waar de hostie die dag een grote rol speelt. De priester plaatst de hostie tijdens de dienst in een monstrans, een gouden houder die van oudsher gebruikt wordt voor het dragen van heilige attributen. Tijdens de dienst loopt hij een ronde door de kerk met deze monstrans, en tijdens dit moment worden er gebeden uitgesproken waarin het lichaam en bloed van Jezus Christus centraal staat. Veel niet-christenen kennen dit ritueel doordat de paus het ook uitvoert: in Rome vindt een stoet plaats waarin de paus de monstrans draagt, of waarbij de monstrans in dezelfde wagen staat als de paus.